HỘI CHỨNG STEVENS JOHNSON LÀ GÌ?
Hội chứng Stevens Johnson (SJS) là một hội chứng do phản ứng dị ứng, đặc trưng bởi các thương tổn đa dạng ở da và niêm mạc. Nguyên nhân gây bệnh thường do dị ứng với thuốc. Bệnh bắt đầu bằng các triệu chứng giống như cúm, sau đó xuất hiện các ban đỏ ngoài da gây đau rát và lan rộng, tạo bọng nước, có khi trợt ra, hoại tử, thương tổn chủ yếu ở các hốc tự nhiên trên cơ thể như mắt, mũi, miệng, sinh dục làm người bệnh đau đớn, ăn uống khó khăn.
Đây là bệnh lý tương đối hiếm gặp với tần suất 2/1.000.000 người nhưng được xem là một cấp cứu y khoa và đòi hỏi người bệnh phải được nhập viện điều trị càng sớm càng tốt bởi vì tỉ lệ tử vong có thể lên đến 30%.
NGUYÊN NHÂN THƯỜNG GẶP
Nguyên nhân thường gặp nhất của hội chứng SJS là do phản ứng dị ứng với thuốc. Tất cả các loại thuốc đều có nguy cơ gây dị ứng với những mức độ khác nhau tùy vào cơ địa người bệnh. Trong đó, một số loại thuốc có nguy cơ cao gây bệnh là:
- Các loại kháng sinh hay gặp: Penicillin, Sulfamid, Ciprofloxacin, Cotrimoxazol, Amoxicillin
- Thuốc chống co giật, động kinh: Phenytoin, Carbamazepin, Barbiturat, Phenobarbital
- Thuốc giảm đau, kháng viêm không steroid: Ibuprofen, Naproxen, Meloxicam…
- Thuốc điều trị bệnh gout: Allopurinol
- Vắc-xin, các chế phẩm sinh học, huyết thanh
Các nguyên nhân khác ít gặp là do nhiễm các virus và vi khuẩn như:
- Nhiễm virus: virus Herpes (Herpes Simple hoặc Herpes Zoster), HIV, viêm gan A
- Nhiễm khuẩn: viêm phổi, viêm màng não, viêm não, nhiễm khuẩn răng miệng, sốt rét, nhiễm nấm, trùng roi, các bệnh về miễn dịch như lupus ban đỏ.
Ngoài ra, rối loạn nội tiết trong thời kỳ mang thai hoặc rối loạn kinh nguyệt cũng là một trong những nguyên nhân của bệnh.
TRIỆU CHỨNG THƯỜNG GẶP
Hội chứng Stevens Johnson có biểu hiện đặc trưng là tình trạng viêm loét ở các hốc tự nhiên trên cơ thể như: mắt, mũi, miệng, họng, đường tiểu, sinh dục… Ở miệng có thể xuất hiện mụn nước ở môi, lưỡi, niêm mạc và xung quanh miệng. Các mụn nước này vỡ ra sẽ gây viêm loét kèm theo giả màng xuất huyết, tăng tiết nước bọt. Ở mắt xuất hiện viêm kết mạc hai bên, loét giác mạc, viêm dính mi mắt. Ở mũi có các triệu chứng viêm mũi, xung huyết, chảy máu mũi. Hơn thế nữa, đối với nữ giới tình trạng lở loét âm hộ, âm đạo có thể xảy ra kèm chảy máu. Ở nam giới, ngoài những vị trí thông thường, tình trạng loét còn có thể xuất hiện ở vị trí đường tiểu với biểu hiện rát, buốt khi đi tiểu.
Ngoài ra, các triệu chứng khác bao gồm:
- Ban đỏ trên da, xuất hiện các mụn, bọng nước, trợt da, xuất huyết ở tay, chân, rải rác trên cơ thể. Trường hợp bệnh diễn tiến nặng có thể xuất hiện các tổn thương ban đỏ, hoại tử thượng bì lan rộng (hội chứng Lyell)
- Sốt cao đột ngột 39-40 độ C
- Đau cơ
- ĐẾN
- Da bong tróc
- Sung huyết kết mạc mắt
ĐỐI TƯỢNG NGUY CƠ MẮC BỆNH
Nhóm người dễ mắc hội chứng SJS theo một số thống kê bao gồm:
- Người có tiền sử bản thân hoặc gia đình đã từng mắc SJS
- Suy giảm miễn dịch
- Trẻ em
- Người dưới 30 tuổi
- Người già đang sử dụng thuốc nguy cơ gây SJS
CÁCH ĐIỀU TRỊ BỆNH
- Nhập viện để được chăm sóc y tế đặc biệt (phối hợp chuyên khoa da liễu, hồi sức, mắt)
- Ngừng ngay việc uống loại thuốc đã gây ra tình trạng dị ứng
- Dùng thuốc giảm đau
- Cân bằng nước, điện giải
- Chăm sóc mắt vì SJS có thể gây biến chứng mù lòa
- Sử dụng băng gạc không dính trên vùng da bị tổn thương
- Sử dụng thực phẩm có hàm lượng calo cao, tăng sức đề kháng để thúc đẩy quá trình chữa lành bệnh
- Sử dụng kháng sinh, kháng histamin khi cần thiết để ngăn ngừa nhiễm trùng
PHÒNG NGỪA BỆNH
Để hạn chế nguy cơ mắc Hội chứng Stevens-Johnson, cần lưu ý:
- Sàng lọc kiểu gen HLA-B*1502 để phát hiện bệnh nhân nguy cơ cao mắc SJS trước khi khởi trị Carbamazepin
- Phải thông báo các tiền sử dị ứng thuốc (hoặc đã từng mắc SJS của bản thân và gia đình) cho bác sĩ biết.
- Phải dùng thuốc theo đúng hướng dẫn của bác sĩ
- Không tự ý uống các thuốc không được kê đơn
- Không sử dụng các đơn thuốc của người khác
- Trong quá trình sử dụng thuốc, nếu thấy có bất kì triệu chứng bất thường nào, đặc biệt sốt cao, viêm miệng, phải tới các cơ sở y tế để thăm khám, điều trị kịp thời
- Khám sức khỏe định kỳ để kiểm soát tình trạng sức khỏe
Để đặt lịch khám và điều trị với bác sĩ Bệnh viện Phương Châu Sa Đéc, Quý khách hàng có thể lựa chọn các cách sau đây:
- Liên hệ tổng đài 1900 54 54 66 (phím 2) để đăng ký lịch khám riêng với chuyên gia.
- Gửi tin nhắn trên Fanpage Bệnh viện Phương Châu Sa Đéc: https://www.facebook.com/phuongchausadec
- Nhắn tin qua Zalo OA của Bệnh viện Phương Châu Sa Đéc: https://zalo.me/3007453482996437835
Hội chứng Stevens Johnson hiếm gặp nhưng tỷ lệ tử vong khá cao. Khi nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào của bệnh cần đến ngay bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất để được điều trị kịp thời.